ANALYSE – De Zwitserse franc staat bekend als veilige haven in de financiële wereld. Maar waaraan heeft de munt die status eigenlijk te danken? En welke richting gaat de franc kiezen?

Ben je op zoek naar een schuilplaats in angstige beurstijden? Dan hoef je niet verder te kijken dan de Zwitserse franc. Net zoals bijvoorbeeld goud, heeft de munt een status van veilige haven.

Dit lijkt op het eerste oog niet meer dan terecht. Zwitserland heeft een zeer stabiel politiek systeem, een sterke financiële sector en een behoudende centrale bank.

Geen wonder dus dat de franc in het verleden vaak flink opveerde in spannende tijden. Een goed voorbeeld is de rally van meer dan 50 procent tijdens de Europese schuldencrisis van zeven jaar geleden.

Uiteindelijk stak de Swiss National Bank (SNB) een stokje voor een nog veel verdere stijging, door de munt vast te klinken aan de euro. Toen dat beleid in januari 2015 werd losgelaten, schoot de munt razendsnel met 25 procent omhoog.

(klik voor uitvergroting); finanzen.nl)

Sindsdien heeft de franc die winst echter geleidelijk weer helemaal prijsgegeven.

Het is te kort door de bocht om dat volledig toe te schrijven aan de positieve stemming op financiële markten van de afgelopen jaren. Dan zou je verwachten dat de munt tijdens de beurspaniek in de laatste weken van 2018 flink zou stijgen. Maar in werkelijkheid was de winst ten opzichte van de euro een magere 2 procent.

Verliest de franc zijn status van veilige haven?

Verrassende oorzaak opmars Zwitserse franc

Een recente analyse van de Zwitserse vermogensbeheerder Vontobel wijst erop dat de rally van de munt ten tijde van de kredietcrisis en de eurocrisis een verrassende oorzaak had.

Volgens Vontobel had de opmars van de franc in de crisisjaren niet bijzonder veel te maken met de instroom van geld van buitenlandse beleggers en instituten die zochten naar een schuilplaats. In plaats daarvan had de munt de wind in de rug van Zwitserse investeerders die hun geld in hun eigen, veilige land investeerden in plaats van over de grens.

De 550 miljard franc die Zwitserse beleggers terugsluisden naar eigen land, komt volgens Vontobel bijna precies overheen met het bedrag waarmee de balans van de SNB in de crisisjaren groeide.

Nieuwe rol voor de Zwitserse franc

Nu veel Zwitsers hun vermogen weer veilig in eigen land hebben, ligt het voor de hand dat het koersverloop van de franc in de toekomst vooral een weerspiegeling is van de Zwitserse economie.

Na een ijzersterk 2018, stevent het land af op een wat minder 2019. Dat is vooral het gevolg van een lagere vraag naar Zwitserse machines en luxegoederen vanuit China.

Het zou echter zomaar kunnen dat de exportsector van Zwitserland één van de belangrijke winnaars wordt van het handelsakkoord dat de Verenigde Staten en China naar verwachting binnenkort sluiten.

Ondanks de relatieve rust op de financiële markten, lijkt het dan ook niet verstandig om nu tegen de franc te wedden.

Joost Derks is valuta-expert en algemeen directeur bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM). Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.